12 + 1 Ερωτήσεις στη... Δέσποινα Σίσκου

Γειά και χαρά, Χαρά εδώ!

Σήμερα έχω τη χαρά να φιλοξενήσω τη Δέσποινα Σίσκου, συγγραφέα του βιβλίου Άμαχος, ένα μυθιστόρημα που με εντυπωσίασε και μου έκανε το κλικ!

Πάμε λοιπόν να γνωρίσουμε τον εγκέφαλο που κρύβεται πίσω από αυτό το δυστοπικό μυθιστόρημα!

Η συγγραφέας Δέσποινα Σίσκου

1. Πες μας λίγα πράγματα για τον εαυτό σου.

Είμαι είκοσι δύο χρονών, αν και νιώθω - κι απ'ότι μου λένε δείχνω- ελαφρώς μεγαλύτερη. Ασχολούμαι με τη λογοτεχνία, γενικά, δίχως εξαιρέσεις, σε όλες της τις μορφές. Σπόυδασα σκηνοθεσία και αγαπώ πολύ το θέατρο. Αν μπορούσα να ταξιδεύω διαρκώς, θα ταξίδευα διαρκώς. Αν μπορούσα να ζω σε ιστιοπλοικό, θα ζούσα σε ιστιοπλοικό. Επίσης πάντοτε ήθελα να μάθω να πάιζω βιολοντσέλο αλλά κυρίως επειδή μου αρέσει η όψη του, κι αυτό σαφώς δεν είναι αρκετός λόγος. 

2. Ποιό είναι το βιβλίο που σε έχει επηρεάσει περισσότερο και πώς; 

Δυσκολεύομαι υπερβολικά να αποφασίσω -είναι πολλά! Καθώς όμως δεν μιλάμε για αγαπημένο βιβλίο, αλλά για επιρροή, θα πρέπει μάλλον να πω 'Η Τριλογία του Κόσμου', του Φίλιπ Πούλμαν. Διάβασα τα τρία αυτά βιβλία, παιδί ακόμα- εννέα ή δέκα ετών- και ήταν η πώτη φορά που συνειδητοποίησα  πόσο μακριά μπορείς να ταξιδέψεις με τις κατάλληλες λέξεις. Επηρεάστηκα τρομερά- πρώτον ως αναγνώστρια, αφού θέλησα να συνεχίσω τα 'ταξίδια' μέσα από άλλα βιβλία, κι έπειτα, ως εν δυνάμει συγγραφέας, αφού μου δημιουργήθηκε η ανάγκη να δημιουργήσω και μόνη μου, δικούς μου κόσμους. 

3. Πότε έγραψες το πρώτο σου κείμενο;

Πάνω κάτω την ίδια χρονική περίοδο, δηλαδή εννέα ή δέκα χρονών. Ξεκίνησα να γράφω ιστορίες που πρακτικά βασίζονται στα φανταστικά παιχνίδια που παίζαμε όλοι μας. Έχω ακόμη ένα-δύο κείμενα, δεν βγάζουν κανένα απολύτως νόημα.

4.  Η ενασχόληση με τη συγγραφή είναι ''ευχή'' ή ''κατάρα'';

Και τα δύο, ταυτόχρονα. Είναι κατάρα γιατί είναι σαφώς δύσκολο, είναι ρευστό και δεν προσφέρει καμία απολύτως αίσθηση ασφαλείας. Τον περισσότερο καιρό βασανίζεσαι να αποτυπώσεις ό,τι έχεις στο μυαλό σου σε σελίδες από χαρτι, υπερβαίνωντας διαρκώς τα όρια της γνώσης, της γλώωσας, της εμπειρίας και της ιδιωτικότητας σου. Όταν αφιερώνεσαι ολοκληρωτικά σε μια ιστορία, ζεις ταυτόχρονα σε δύο κόσμους- στον πραγματικό που απλώνει γύρω σου και στον πλασματικό που δημιούργησες μέσα στο κεφάλι σου. Είναι λες και είσαι ερωτευμένη, το σκέφτεσαι όπου και είσαι, ό,τι και αν κάνεις. Αυτό είναι ξεκάθαρη τρέλα. Αλλά, προσωπικά, δε μπορώ να φανταστώ τίποτα, σε ολόκληρο τον κόσμο, που να προτιμώ να κάνω, από αυτήν την 'τρέλα'. Συνεπώς, για εμένα, είναι η μεγαλύτερη ευχή. 

5. Πώς φαντάζεσαι την ιδανική - συγγραφική - επιτυχία; 

Νομίζω ότι η 'αναγνώριση' βρίσκεται στη σκέψη κάθε καλλιτέχνη - ειτε το παραδέχεται ανοιχτά, είτε όχι. Όλοι μας - οι άνθρωποι, ανεξαιρέτως- απολαμβάνουμε τον έπαινο, ειδικά όταν έχουμε κοπιάσει για κάτι. Ταυτόχρονα όμως, πιστεύω ότι ο σημαντικότερος και σκληρότερος κριτής είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Οπότε, όταν θα μπορέσω ειλικρινά να σκεφτώ: 'Εντάξει, τα κατάφερες περίφημα! Έκανες το απολύτως καλύτερο δυνατό.', και να το εννοώ, τότε μόνο θα έχω επιτύχει σε κάτι. Και αυτό για εμένα νομίζω ότι θα αργήσει πολύ, αφού ο στόχος είναι η εξέλιξη. Συνεπώς, ιδανική επιτυχία θα ήταν μια μακριά συγγραφική πορεία, όπου κάθε νέο έργο θα είναι - για εμένα- καλύτερο από το πρηγούμενο!

6. Πώς επιλέγεις τα ονόματα των ηρώων σου;

Πολλές φορές είναι ξεκάθαρη τύχη, έμπνευση της στιγμής. Άλλες φορές, κλέβω ονόματα από κάτι που είδα, διάβασα, ή άκουσα και δεν το καταλαβαίνω καν. Ωστόσο, όταν πρόκειται για κάποιον πραγματικά σημαντικό ήρωα, προσπαθώ να είμαι προσεκτική. Μου αρέσει η ιδέα ότι τα ίδια τα ονόματα κουβαλάνε ιστορίες και γι'αυτό δίνονται από άνθρωπο σε άνθρωπο, για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Οπότε όλα τα σημαντικά ονόματα πρέπει να προέρχονται από κάπου ή να συμβολίζουν κάτι- και στον 'Άμαχο' αυτό ισχύει, αν και πιθανότατα το καταλαβαίνω μόνο εγώ.

Άμαχος, Δέσποινα Σίσκου

7. Πόσες ώρες την ημέρα γράφεις; Τι κάνεις όταν μπλοκάρεις; 

Δεν είμαι ιδιαίτερα σταθερή, δυστυχώς. Εξαρτάται φυσικά από την έμπνευση. Άλλες φορές θα περάσω εβδομάδες ολόκληρες μπροστά στον υπολογιστή μου, γράφοντας ασταμάτητα, και άλλες δεν θα τον αγγίξω καν για ημέρες. Ταυτόχρονα εξαρτάται και από τις υποχρεώσεις- κάνω ενα σωρό δουλειές μερικής απασχόλησης προκειμένου να εξαγοράζω χρόνο για γράψιμο.

Όταν μπλοκάρω επειδή απλώς δεν έχω όρεξη να γράψω, δε γράφω. Το αφήνω. Νομίζω είναι καλύτερα να αποστασιοποιείσαι για λίγο και να δίνεις χρόνο στην ιστορία να ωριμάσει μέσα σου. Αν δεν υπάρχει τέτοιο περιθώριο, και πρέπει όπως και δήποτε να συγκεντρωθώ, καταφεύγω σε διάφορα τεχνάσματα - χτυπάω το κεφάλι μου στον τοίχο π.χ. Η μουσική βοηθάει περισσότερο, η συζήτηση επί το έργο επίσης.

8. Τι συμβουλή θα έδινες σήμερα στον εαυτό σου, εάν τον συναντούσες την εποχή που έγραφες το πρώτο σου βιβλίο;

'Μη βιάζεσαι. Υπάρχει χρόνος.'

Νομίζω ότι έπεσα από μικρή στα βαθιά. Ο 'Άμαχος' γράφτηκε ενώ ήμουν ακόμη στο λύκειο. Θα ήθελα να έχω ξεκινήσει με κάτι πιο ελαφρύ ίσως και να είχα κρατήσει την ιστορία αυτή για αργότερα. Το γεγονός οτι αυτό είναι το πρώτο μου βιβλίο το θεωρώ ευχή και κατάρα ταυτόχρονα. 

9. Πιστεύεις πως η έκδοση ενός βιβλίου επηρεάζει τη δημιουργικότητα ή το έργο ενός συγγραφέα; Και αν ναι, πώς;

Είναι σίγουρα ενός είδους επιβεβαίωση. Η έκδοση του πρώτου βιβλίου, για εμένα τουλάχιστον, ήταν ακριβώς αυτό - επιβεβαίωση  ότι μπορώ πράγματι να κάνω, αυτό που ελπίζω ότι μπορώ να κάνω. Και θα έλεγα ότι αυτό ισχύει για όλες τις τέχνες. Υπάρχει μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή όπου το ''πάθος'' σου σταματάει να είναι 'χόμπι' και γίνεται κάτι παραπάνω. Η στιγμή αυτή είναι απαραίτητη, προκειμένου να μπορέσεις να δικαιολογήσεις στον εαυτό σου και στους ανθρώπους γύρω σου, την ενέργεια και το χρόνο που σπαταλάς γι'αυτό το πάθος. Μια κοινωνικά αποδεκτή επιβεβαίωση είναι - καλός ή κακώς- ένα 'σαμαράκι ασφαλείας'. Κάνει πιο εύκολο το να συνεχίσεις παρακάτω.

 Έπειτα, υπάρχει και το ζήτημα της διαφάνειας. Αυτός ο κόσμος όπου είχες για τόσο καιρό στο κεφάλι σου, μετά την έκδοση, παύει να είναι ιδιωτικός και ξαφνικά είναι ανοιχτός για όλους. Ανοιχτός προς επιβράβευση, κατανόηση αλλά και κριτική. Πράγματα κατ'εμέ απαραίτητα για την εξέλιξη.

10. Περιέγραψε μας το τελευταίο σου βιβλίο, χρησιμοποιώντας τρία επίθετα!

Τον 'Άμαχο΄; Απολογητικό, προειδοποιητικό, ευαίσθητο.

11. Ποιό είναι τα μεγαλύτερο ''μάθημα'' που πήρες γράφοντας; 

Η σημασία της ειλικρίνειας, θα έλεγα. Γράφω μυθοπλασίες, η φαντασία μου οργιάζει, αλλά αν δεν είμαι ειλικρινής, δε λέω τίποτα. Ορίζουμε την τέχνη, ως ανθρώπινη δημιουργία που εκφράζει μια ψυχική κατάσταση ή μια ιδέα. Για να δημιουργήσεις τέχνη, πρέπει να προσπαθήσεις να μεταφράσεις τον κόσμο γύρω σου μέσα από την ψυχή και τις πέντε αισθήσεις σου- και όλα αυτά πάντοτε ειλικρινά. Αλλιώς όσα γράφεις είναι μόνο λέξεις, απλά σύμβολα.

12. Ποιος είναι ο πρώτος άνθρωπος που διάβασε το βιβλίο σου;

Είμαι εξαιρετικά τυχερή στον τομέα της φιλίας. Έχω φίλους δίπλα μου που όχι μόνο ανέχονται τις ιδιοτροπίες μου αλλά τις στηρίζουν και από πάνω. Αυτοί διάβασαν πρώτοι το βιβλίο, αυτοί με ενθάρρυναν, και σε αυτούς χρωστάω -κατά μεγάλο βαθμό- την έκδοση του.

Και συνεχίζουμε με την... +1 Ερώτηση από το instagram ! Η ερώτηση που κληρώθηκε προς απάντηση είναι η εξής:

+1 . Τι συμβουλή θα έδινες στα νέα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με τη συγγραφή;

( από τον χρήστη @michaliskal )

Ως συμβουλή, αν και είμαι μάλλον ακατάλληλη, θα έλεγα γράψε το βιβλίο που θα ήθελες να διαβάσεις. Χωρίς καμία ντροπή ή αυτοαμφισβήτηση. Κάν'το πρώτα και κυρίως για εσένα.

Ευχαριστούμε πολύ τη Δέσποινα Σίσκου και τις Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή.